Wesołych Świąt

Cicha noc, święta noc
Pokój niesie ludziom wszem,
A u żłóbka Matka święta
Czuwa sama, uśmiechnięta,
Nad Dzieciątka snem,
Nad Dzieciątka snem.

Życzę wszystkim radosnych świąt Bożego Narodzenia spędzonych w gronie rodziny i bliskich. Bądźmy dla siebie dobrzy i życzliwi nie tylko w tym pięknym świątecznym czasie. Niech w tę wyjątkową wigilijną noc nikt nie będzie sam. Nowy Rok niech przyniesie wiele szczęścia i pomyślności.

Święta tuż tuż

Witajcie,

Jestem jeszcze w pracy, ale powoli zaczynam czuć zbliżające się święta. Uwielbiam tę cudowną atmosferę jaka tworzy się wokół świąt Bożego Narodzenia. W tym szczególnym czasie bardziej jesteśmy razem. Inaczej na siebie patrzymy i więcej potrafimy sobie wybaczyć. Dla Was wszystkich już niedługo prezent w postaci nowego tekstu na blogu. Kolejny przystanek w podróży po procesie stwierdzenia nieważności małżeństwa. Już dziś serdecznie zapraszam. Jak wam mija poniedziałkowe popołudnie?

Wszystkich Świętych

Wyjątkowy dzień przepełniony zadumą na grobami rodziny, przyjaciół, znajomych i wszystkich bliskich naszemu sercu. Dziś są jakby bliżej nas, we wspomnieniach i rozmowach. Pamiętajmy o nich a tym, którzy są obok nas nie bójmy się powiedzieć jak bardzo ich kochamy. Najlepszym dopełnieniem tych słów będzie wiersz ks. Jana Twardowskiego.

Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą

zostaną po nich buty i telefon głuchy

tylko to, co nieważne jak krowa się wlecze

najważniejsze tak prędkie, że nagle się staje

potem cisza normalna więc całkiem nieznośna

jak czystość urodzona najprościej z rozpaczy

kiedy myślimy o kimś zostając bez niego.

Nie bądź pewny, że czas masz, bo pewność niepewna

zabiera nam wrażliwość tak jak każde szczęście

przychodzi jednocześnie jak patos i humor

jak dwie namiętności wciąż słabsze od jednej

tak szybko stad odchodzą jak drozd milkną w lipcu

jak dźwięk trochę niezgrabny lub jak suchy ukłon

żeby widzieć naprawdę zamykają oczy

chociaż większym ryzykiem rodzić się nie umierać

kochamy wciąż za mało i stale za późno.

Nie pisz o tym zbyt często lecz pisz raz na zawsze

a będziesz tak jak delfin łagodny i mocny.

Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą

i ci co nie odchodzą nie zawsze powrócą

i nigdy nie wiadomo mówiąc o miłości

czy pierwsza jest ostatnią czy ostatnia pierwszą.

Przebieg procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa

 Klienci bardzo często pytają mnie jak przebiega proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Poniżej zamieszczam krótki kompaktowy opis przebiegu procesu od momentu wniesienia do sądu skargi powodowej do wydania wyroku. Zapraszam do lektury.  

 Na początku warto podkreślić, że proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa bardzo różni się od sprawy rozwodowej. Jest to proces pisemny. Zwykle strony w całym procesie są wzywane do sądu tylko raz w celu złożenia oświadczeń stron (potocznie jest to nazywane przesłuchaniem).

W celu rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa należy złożyć w odpowiednim sądzie biskupim skargę powodową. Powinna  ona zwięźle przedstawiać historię małżeństwa. W skardze powodowej należy zawrzeć zgodę na przekazanie jej drugiej stronie oraz wskazać najważniejsze dowody w sprawie.

Następnym etapem jest przekazanie treści skargi powodowej stronie pozwanej. Ma ona 15 dni na ustosunkowanie się do jej treści. Po zapoznaniu się z oświadczeniami stron sąd wydaje dekret zawiązania sporu. Kolejnym etapem procesu jest postępowanie dowodowe. W sądzie mogą być przedstawiane różne środki dowodowe obok oświadczeń stron mogą to być również:

- przesłuchanie świadków,

- dowody z dokumentów,

- opinie biegłych (w praktyce najczęściej jest wykorzystywana opinia biegłego psychologa),

- wizja lokalna,

- oględziny sądowe.

 O zakończeniu postępowania dowodowego sąd informuje strony osobnym pismem. W tym momencie strony mogą się zapoznać z całością zebranego materiału dowodowego tzw. publikacja akt. Następnie swoje uwagi przesyła obrońca węzła małżeńskiego, który wskazuje to wszystko co według niego przemawia za ważnością małżeństwa. Strony lub ich pełnomocnicy mają prawo do złożenia odpowiedzi na uwagi obrońcy węzła małżeńskiego, mogą również wnieść pisma obrończe. Potem sąd przystępuje do wydania wyroku.

Warto podkreślić, że obecnie zgodnie z przepisami zawartymi w motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, wyrok sądu I instancji jest dla stron wiążący jeśli żadna z nich nie wniesie apelacji. Stanowi to znaczne skrócenie procesu ponieważ przed wejściem w życie wskazanego dokumentu dopiero dwa zgodne wyroki sądu pozwalały na stwierdzenie, że małżeństwo jest nieważne.

Zgodnie z prawem kanonicznym proces w pierwszej instancji powinien zakończyć się w ciągu roku. Warto wskazać, że obecnie istnieje również możliwość procesu skróconego przed biskupem o którym napiszę już niedługo.

            

Rozwód a podział majątku

Nierozłącznie funkcjonującym problemem przy rozwodzie jest zagadnienie związane z podziałem majątku. Istnieją dwie możliwości „sądowego” podziału majątku, jedną z nich jest złożenie wniosku o podział majątku do sądu wraz z pozwem rozwodowym. Taka możliwość dopuszczalna jest tylko w sytuacji kiedy strony postępowania są zgodne co do sposobu podziału majątku, jego wartości oraz składu. Wymienione wcześniej warunki mają służyć szybkiemu zakończeniu postępowania rozwodowego, czyli na sprawnemu uzyskaniu rozwodu. Drugim sposobem jest złożenie wniosku o podział majątku do sądu rejonowego po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego.

Warto wspomnieć, że podział majątku wspólnego po rozwodzie nie jest obowiązkiem, a przywilejem. Istotną informacją jest również fakt, że to roszczenie nie ulega przedawnieniu, czyli możemy z wnioskiem o podział majątku wspólnego wystąpić do sądu w dowolnym dla nas czasie. 

Składając wniosek do sądu zawsze należy określić co wchodzi w skład majątku wspólnego oraz wskazać jego wartość. W skład majątku wspólnego wchodzą nieruchomości oraz ruchomości nabyte podczas trwania małżeństwa. Byli małżonkowie mogą wnieść taki wniosek do sądu wraz z propozycją zgodnego podziału majątku. Jeżeli jednak strony nie są w stanie same porozumieć się co do kwestii majątkowych, musi zrobić to za nich sąd. Sąd po wycenie majątku wspólnego może podjąć decyzję o:

- Przyznaniu nieruchomości/ ruchomości na własność jednej ze stron oraz zobowiązać ją do spłaty drugiego współwłaściciela,

- Sprzedaży nieruchomości/ ruchomości w przypadku, gdy żadna ze stron nie jest w stanie ponieść kosztów spłaty drugiego współwłaściciela, 

- Podziale fizycznym rzeczy, jeżeli istnieje taka możliwość.

Co do zasady małżonkowie majątkiem wspólnym dzielą się po połowie, ze względu na równy udział w majątku wspólnym. Zdarzają się  jednak sytuacje kiedy z ważnych powodów każdy z małżonków może wnosić, aby podział majątku wspólnego nastąpił z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

 Podział majątku wiąże się z poniesieniem kosztów sądowych. Kwoty jakie należy uiścić są uregulowane w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W przypadku wniesienia wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej pobiera się opłatę stałą w wysokości 1000 zł, jeżeli natomiast wniosek ten zawiera zgodny projekt podziału majątku, opłata ta wynosi 300 zł. 

Właściwość sądu przy separacji i rozwodzie

Decydując się na złożenie pozwu o separację lub rozwód należy zorientować się do jakiego rodzaju sądu oraz w jakim mieście powinniśmy to zrobić.

Musimy pamiętać, że taki pozew zawsze składa się do sądu okręgowego, ponieważ to w jego właściwości znajduje się orzekanie rozwodów oraz separacji. Obowiązek ten wynika z przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Sąd okręgowy w tych przypadkach będzie sądem pierwszej instancji, zatem sądem drugiej instancji będzie sąd apelacyjny.

W którym mieście należy złożyć pozew?

Ta kwestia także uregulowana została w przepisach kodeksu postępowania cywilnego. Określono w nich, ze pozew składa się w mieście gdzie ostatni raz małżonkowie razem mieszkali, jeżeli chociaż jedno z nich jeszcze tam zamieszkuje.

W przypadku, kiedy żadne z małżonków nie zamieszkuje w miejscu ostatniego wspólnego pobytu, pozew taki składa się w miejscu pobytu małżonka pozwanego.

Może również zdarzyć się sytuacja, kiedy nie wiadomo gdzie zamieszkuje pozwany, wtedy to sądem do którego należy zwrócić się z pozwem będzie sąd znajdujący się w miejscu strony wnoszącej pozew o rozwód lub separację.

Warto pamiętać, że wniesienie pozwu o separację czy o rozwód jest płatne. Wysokość takiej opłaty co do zasady wynosi 600 zł.

Podejmując decyzję o rozwodzie lub separacja zawsze należy pamiętać o wyżej wspomnianych kwestiach, które pozwolą na załatwienie sprawy bez zbędnej zwłoki, spowodowanej złożeniem wniosku w niewłaściwym sądzie. 

Separacja a rozwód - różnice i przesłanki

Podejmując decyzję o rozstaniu, dwoje ludzi staje przed wyborem złożenia wniosku o separację lub rozwód. W związku z tym, należy zadać sobie pytanie: która instytucja będzie dla nas korzystniejsza? Aby móc jak najlepiej zadecydować poniżej znajdziecie Państwo krótkie przedstawienie wyżej wspomnianych instytucji.

Osoby, które nie chcą podejmować decyzji o rozwodzie, a jednocześnie nie widzą szans na dalsze wspólne życie, mogą zdecydować się na separację. Taka decyzja będzie najlepsza w sytuacji, kiedy jesteśmy przekonani, że chcemy się z małżonkiem rozstać, ale nie chcemy się rozwodzić. Separacja nie rozwiązuje węzła małżeńskiego, a jedynie powoduje zawieszenie istnienia małżeństwa. Często uważa się, że separacja jest stanem przejściowym, który pozwala małżonkom na przemyślenia, które mogą służyć naprawieniu relacji łączącej dwoje ludzi w małżeństwie. Z prawnego punktu, separacja skutkuje sądową regulacją rozłączenia małżonków. Następuje to poprzez wydanie przez sąd orzeczenia. Warto jednak pamiętać, że orzeczenie takie może zapaść tylko na skutek ustalenia przez sąd, że pożycie małżeńskie dwojga ludzi uległo zupełnemu rozkładowi. Co oznacza zupełny rozkład pożycie małżeńskiego?

Oznacza to, że pomiędzy małżonkami ustały więzi natury:

1.    psychicznej,

2.    fizycznej,

3.    ekonomicznej.

Aby uzyskać orzeczenie o separacji wystarczy udowodnić tylko jedną przesłankę, którą jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Warto pamiętać, że w odróżnieniu od rozwodu z wnioskiem o separację  może wystąpić również małżonek z którego winy nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego. 

Sąd orzekając o separacji bierze pod uwagę, czy wskutek tego orzeczenia nie ucierpią małoletnie dzieci oraz czy separacja ta jest zgodna z zasadami współżycia społecznego.
Jeżeli sąd stwierdzi istnienie którejkolwiek z wcześniej wymienionych przesłanek- nie nastąpi orzeczenie o separacji, ponieważ zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym jest ono niedopuszczalne.  

W sytuacji, kiedy jesteśmy zdecydowani na rozwód należy sobie zdać sprawę z tego, że jest to wyrok ostateczny i nieodwracalny. Oznacza to, że rozwód jest wyrokiem sądu, który reguluje rozwiązanie małżeństwa. Po orzeczeniu takiego wyroku nie ma możliwości przywrócenia małżeństwa z powrotem. Rozwód jest orzekany po spełnieniu przez zainteresowanych dwóch przesłanek. Pierwsza z nich to zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, natomiast druga przesłanka świadczy o jego trwałym charakterze.

Zupełny rozkład małżeństwa charakteryzuje się ustaniem więzi:

1.    duchowej,

2.    fizycznej,

3.    materialnej.

Natomiast trwały charakter rozpadu pożycia małżeńskiego oznacza, że pomiędzy małżonkami niemożliwe stało się odtworzenie i przywrócenie więzi duchowej, fizycznej i materialnej.

Dla określenia trwałości rozpadu małżeństwa, przyjmuje się okresy czasu które świadczą o niemożności dalszego, wspólnego życia oraz odbudowania więzi łączących małżeństwo. Warto pamiętać, że rozwód jest niedopuszczalny na wniosek osoby, z której winy nastąpił trwały i zupełny rozkład małżeństwa.

Pomiędzy rozwodem a separacją zachodzą różnice, charakteryzujące odmienność powyższych instytucji.  

Pierwszą, istotną różnicą miedzy separacją a rozwodem jest możliwość zawarcia nowego związku małżeńskiego. Po orzeczeniu przez sąd rozwodu, małżonkowie mają prawo do zawarcia nowego małżeństwa, natomiast po orzeczeniu separacji taka możliwość nie istnieje. Związane jest to z istnieniem faktu, że „stare małżeństwo”, w świetle polskiego systemu prawnego, w dalszym ciągu wywiera skutki prawne.

Drugą różnicą jest fakt, że teoretycznie łatwiej jest uzyskać orzeczenie o separacji, ponieważ należy spełnić tylko jeden warunek, którym jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. W przypadku rozwodu należy również udowodnić, że oprócz zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, jego charakter jest trwały i uniemożliwiający podjęcie dalszego wspólnego życia.

Trzecią, zasadniczą różnicą jest to, że małżonkowie po uzyskaniu orzeczenia separacji są wzajemnie obowiązani do udzielania sobie pomocy jeżeli wymagają tego względy słuszności, co w przypadku rozwodu nie obowiązuje. Wraz z wyrokiem rozwodowym zanika wzajemny obowiązek pomocy.

Po czwarte, dość istotną kwestią jest obowiązek płacenia alimentów. Jest to sytuacja dość odmienna w tych dwóch sytuacjach prawnych. W przypadku orzeczenia rozwodu obowiązek płacenia alimentów małżonkowi rozwiedzionemu istnieje przez 5 lat lub dłużej (w szczególnie uzasadnionych przypadkach), natomiast w trakcie separacji ustawodawca nie przewidział żadnych ograniczeń czasowych.

Warto pamiętać, że sąd może znieść separację. W przypadku orzeczenie o rozwodzie jest to niemożliwe, ponieważ to orzeczenie jest ostateczne i nieodwracalne.

Koszty, jakie należy ponieść w przypadku separacji czy rozwodu są do siebie podobne, jednakże może się zdarzyć, że separacja okaże się postępowaniem tańszym niż rozwód. Co do zasady opłata sądowa o rozwód i separację wynosi 600 zł, natomiast w przypadku gdy o separację zgodnie wnoszą małżonkowie koszt wynosi 100 zł.

Jeszcze jedną ważną kwestią, o której  należy wspomnieć, jest zmiana nazwiska w tych dwóch przypadkach. W przypadku separacji zmiana nazwiska jest niemożliwa. Możliwość taka występuje przy orzeczeniu o rozwodzie. W takiej sytuacji wystarczy złożyć stosowne oświadczenie kierownikowi stanu cywilnego w ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się wyroku o rozwodzie o chęci wrócenia do poprzedniego nazwiska.

Powyższe przedstawienie instytucji separacji i rozwodu ma za zadanie wskazanie różnic pomiędzy nimi oraz ułatwienie podjęcia decyzji w kwestii złożenia odpowiedniego wniosku do sądu.

Nowy cykl artykułów o separacji i rozwodzie

Z racji tego, że kancelaria we współpracy z adwokatem Janem Kokotem http://jankokot.com/ prowadzi kompleksową obsługę prawną klientów indywidualnych, osób prawnych oraz podmiotów gospodarczych serdecznie zapraszamy Państwa do zapoznania się z cyklem artykułów na temat separacji i rozwodu. 

Fakt czy mit? Wątpliwości dotyczące procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa

Dziś postanowiłam obalić kilka mitów na temat tzw. rozwodów kościelnych czy unieważnienia małżeństwa kościelnego. Oczywiście wszyscy którzy, odwiedzają mój blog wiedzą, że prawidłowa nazwa to stwierdzenie nieważności małżeństwa. Są to wątpliwości, z którymi najczęściej spotykam się podczas pracy w kancelarii. Faktami zajmiemy się innym razem.

MIT 1  

Proces  o stwierdzenie nieważności małżeństwa trwa kilka lat

Nie jest to prawdą. Według Kodeksu Prawa Kanonicznego w I instancji proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa od momentu przyjęcia skargi powodowej nie powinien trwać dłużej niż 12 miesięcy. Warto zaznaczyć, że po nowelizacji przepisów prawa kanonicznego przez Papieża Franciszka zniesiono II instancję z urzędu w przypadku wyroku stwierdzającego nieważność małżeństwa. Wobec tego jeśli zapadnie wyrok pozytywny a druga strona nie wniesie apelacji w przypisanym przez prawo terminie wyrok podlega wykonaniu a małżeństwo jest uznane za nieważne.

MIT 2

Stwierdzenie nieważności małżeństwa uzyskuje tylko strona wnosząca skargę powodową

Stwierdzenie nieważności małżeństwa uzyskują obie strony postępowania w Sądzie Biskupim a nie tylko strona wnosząca skargę powodową. Jest tak nawet wtedy gdy strona pozwana nie bierze czynnego udziału w postępowaniu o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

MIT 3

Koszty postępowania przed Sądem Kościelnym są bardzo wysokie

Ostatnio spotkałam się z ciekawym określeniem, że koszt unieważnienia małżeństwa to prawie małe wesele. Oczywiście nie jest to prawdą i nie należy sugerować się tym, co twierdzą na ten temat media. W każdej diecezji w Polsce jest indywidualnie ustalana opłata sądowa. Zwykle koszty w I instancji zamykają się w przedziale 800 – 2500 zł w zależności od sądu. Do tego należy zwykle doliczyć koszt opinii biegłego psychologa, psychiatry lub seksuologa w zależności od potrzeb. Jeśli sprawa zostanie skierowana do II instancji jest to zwykle połowa sumy z I instancji ale nie jest to regułą. Warto jeszcze dodać, że jeśli strona wykaże swoją trudną sytuacje materialną może ubiegać się o całkowite lub częściowe zwolnienie od kosztów sądowych.

MIT 4

Honorarium adwokata kościelnego to bardzo duże pieniądze

Na wysokość wynagrodzenia adwokata kościelnego wpływa wiele czynników i jest ono indywidualnie ustalane dla  każdej sprawy. Nie należy wierzyć liczbom podawanym w mediach ponieważ są one zwykle bardzo wygórowane. Często dotyczą one wynagrodzeń osób niezwiązanych z prawem kanonicznym tj. adwokatów cywilnych czy radców prawnych, którzy nie posiadają odpowiednich kwalifikacji. Warto zaznaczyć, że każda dobra kancelaria kanonistyczna dla osób, które za pomocą dokumentów wykażą trudną sytuację materialną świadczy usługi pro publico bono.

MIT 5

Posiadanie dziecka powoduje, że nie można ubiegać się o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Posiadanie dziecka nie wpływa na rozpoczęcie i prowadzenie procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Stwierdzenie nieważności małżeństwa w 45 dni - reforma Papieża Franciszka

Tak obecnie jest to możliwe. W dniu 8 grudnia 2015 roku weszło w życie motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus wydane przez Papieża Franciszka. Dokument wprowadził bardzo istotne zmiany do kanonicznego procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa.

Największą nowością jest skrócony proces stwierdzenia nieważności małżeństwa, który w przypadku zaistnienia określonych prawem przesłanek może potrwać tylko 45 dni. Okoliczności kwalifikujące sprawę do szybszego procesu są określone  w art. 14 Zasad proceduralnych w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa dołączonych do Mitis Iudex Dominus Iesus i są one następujące:

– brak wiary, który może prowadzić do symulacji konsensu lub błędu determinującego wolę,

– krótki czas pożycia małżeńskiego,

– aborcja dokonana dla uniknięcia zrodzenia potomstwa,

– pozostawanie w relacji pozamałżeńskiej w czasie zawierania małżeństwa lub wkrótce po ślubie,

– podstępne zatajenie bezpłodności, poważnej choroby zakaźnej, potomstwa z wcześniejszego związku lub pozbawienia wolności,

– zawarcie małżeństwa z przyczyny całkowicie obcej życiu małżeńskiemu lub wynikające z nieoczekiwanej ciąży kobiety,

– użycie przemocy fizycznej w celu wymuszenia konsensu,

– choroba psychiczna potwierdzona dokumentacją medyczną.

Warto jednak zaznaczyć, że aby sprawa została skierowana do 45 dniowego procesu nie wystarczy zaistnienie jednej z wyżej przedstawionych okoliczności. Dodatkowo musi istnieć kodeksowa podstawa do stwierdzenia nieważności małżeństwa np.: niezdolność do podjęcia i wypełnienia obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej.

Wyrok w procesie skróconym jest podpisany przez biskupa. Druga strona musi wyrazić zgodę na wniesienie skargi powodowej, chyba że jest ona wnoszona przez obojga małżonków.

Ważną zmianą jest również rozszerzenie właściwości sądowej. Przed nowelizacją właściwym sądem do wniesienia skargi powodowej był trybunał zawarcia małżeństwa oraz miejsca zamieszkania strony pozwanej. Skorzystanie z innej właściwości było możliwe po spełnieniu dodatkowych przesłanek. Obecnie skargę powodową można wnieść również to trybunału miejsca zamieszkania strony powodowej.

Ostatnią bardzo ważną zmianą zasługującą na szczególne podkreślenie jest zniesienie drugiej instancji z urzędu w przypadku stwierdzenia nieważności małżeństwa. Będzie to skutkowało tym, że jeśli w pierwszej instancji zostanie stwierdzona nieważność małżeństwa akta nie będą przesyłane do II instancji, chyba że jedna ze stron wniesie apelację. Jeśli apelacja nie wpłynie  wyrok po upływie terminu do jej wniesienia stanie się prawomocny i będzie podlegał wykonaniu. Ta zmiana spowoduje, że sprawy o stwierdzenie nieważności małżeństwa (zwane błędnie unieważnieniem małżeństwa) będą toczyły się dużo szybciej.

            Strony w procesie skróconym podobnie jak w zwykłym mogą być reprezentowane  przez adwokata.

Adwokat kościelny i jego rola w procesie przed sądem metropolitalnym

Być może zastanawiacie się czasem kim jest adwokat kościelny i jaka jest jego rola w tzw. rozwodach kościelnych czy unieważnieniach małżeństwa? Czy tak samo jak w sądzie cywilnym zakłada na sprawę togę z zielonym żabotem?

Otóż nie praca adwokata kościelnego wygląda troszkę inaczej J. Po pierwsze nie nosi togi J. Nie każdy prawnik jest również adwokatem kościelnym. Prawo kanoniczne określa następujące wymagania dla osób, które chcę być adwokatami kościelnymi:

- musi być pełnoletni i nienaruszonej sławy,

- ma być katolikiem,

- musi mieć doktorat z prawa kanonicznego lub być prawdziwie biegłym w prawie kanonicznym (w praktyce są to zwykle osoby mające ukończone studia magisterskie z zakresu prawa kanonicznego oraz zdany egzamin licencjacki),

- zatwierdzony przez biskupa w danym sądzie kościelnym.

Warto zaznaczyć, że udział adwokata kościelnego w tzw. rozwodach kościelnych lub unieważnieniach małżeństwa (prawidłowo proces stwierdzenia nieważności małżeństwa) powinien rozpocząć się od sporządzenia skargi powodowej. Adwokat kościelny jako osoba biegła w prawie kanonicznym bez problemu napisze skargę powodową zgodnie w wymogami wskazanymi przez prawo. Dobrze napisana skarga powodowa bardzo pomaga na dalszym etapie procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa.

Do kompetencji adwokata kościelnego należy także przygotowywanie propozycji pytań dla świadków, uwag do opinii biegłych, uwag do opinii obrońcy węzła małżeńskiego oraz innych pism procesowych. W uwagach do opinii obrońcy węzła małżeńskiego adwokat kościelny powinien wskazać zbiorczo wszystkie fakty przemawiające za nieważnością małżeństwa. Po zapoznaniu się z całością materiału dowodowego przygotowuje tzw. głos obrończy. W piśmie tym adwokat kościelny powinien ustosunkować się do całości zgromadzonego materiału dowodowego oraz wszystkich przytoczonych w procesie okoliczności przemawiających za nieważnością małżeństwa. 

Warto zaznaczyć, że aby strona mogła być reprezentowana przez adwokata w procesie musi przedłożyć trybunałowi autentyczne zlecenie. Wówczas taki adwokat zostaje zatwierdzony ad casum i od tego czasu czynnie reprezentuje stronę w procesie.

W sądach kościelnych znajdują się również listy tzw. stałych adwokatów zatwierdzonych do wykonywania funkcji w danym sądzie. Należy jednak pamiętać, że zatwierdzenie w jednym sądzie kościelnym nie daje możliwości występowania przed innym trybunałem. Wówczas reprezentowanie strony jest możliwe po uzyskaniu zatwierdzenia ad casum (do sprawy).

Podsumowując wypada zaznaczyć, że adwokatem kościelnym może być tylko osoba, które spełnia wyżej wymienione warunki określone przez prawo kanoniczne. Adwokat kościelny powinien czynnie reprezentować Klienta w procesie wnosząc odpowiednie pisma i inne umotywowane uwagi. Warto korzystać z pomocy wykwalifikowanych osób znających materialne i proceduralne przepisy prawa kanonicznego. 

Udział adwokata kościelnego w procesie pomaga w udowodnieniu przesłanek powodujących nieważność małżeństwa co pozwala na uzyskanie stwierdzenia nieważności małżeństwa zwanego błędnie rozwodem kościelnym lub unieważnieniem małżeństwa. 

Kancelaria Kanonistyczna Gabriela Kamińska na facebooku

Witajcie :)

Zapraszam do polubienia profilu kancelarii na facebooku:

https://www.facebook.com/Kancelaria-Kanonistyczna-Gabriela-Kami%C5%84ska-827424300697420/?ref=aymt_homepage_panel


Za 100 lajka jest przewidywana nagroda. Po szczegóły zapraszam na profil :) Życzę wszystkim udanego dnia.

Jak rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Jeśli odwiedzacie mojego bloga co mnie bardzo cieszy pewnie zastanawiacie się w jaki sposób rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Po pierwsze musi zaistnieć podstawa prawna. Prawo kanoniczne przewiduje trzy rodzaje przesłanek na podstawie, których może być stwierdzona nieważność małżeństwa:

1.    z powodu istnienia przeszkody zrywającej, od której nie uzyskano dyspensy;

2.    wskutek braków dotyczących zgody małżeńskiej - istnieje tu szereg różnych okoliczności;

3.    poprzez niezachowanie odpowiedniej formy zawarcia małżeństwa.

Jeśli okaże się, że istnieje przesłanka do stwierdzenia nieważności małżeństwa kolejnym krokiem będzie napisanie skargi powodowej i wniesienie jej do właściwego Sądu Kościelnego.

Skarga powodowa jest pismem rozpoczynającym proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Warto zadbać o to, żeby była sporządzona w staranny sposób. W tym celu można skorzystać z pomocy prawnika kanonisty lub innej osoby np. księdza znającego prawo kanoniczne.

Skarga powodowa skierowana do Sądu Kościelnego powinna zawierać następujące elementy:

1.    określać sąd do jakiego jest wnoszona;

2.    wskazywać podstawę prawną, na której opiera się powód oraz przytaczać przynajmniej ogólnie fakty i dowody na poparcie swoich roszczeń;

3.    być podpisana przez powoda lub jego pełnomocnika, ze wskazaniem dnia, miesiąca i roku jak również miejsca zamieszkania powoda i jego pełnomocnika albo miejsca pobytu oznaczonego przez nich do odbioru akt;

4.    wskazywać stałe lub tymczasowe miejsce zamieszkania strony pozwanej.

W tym miejscu należy zatrzymać się nad bardzo ważną sprawą jaką jest właściwość sądu do wniesienia skargi powodowej. Zgodnie z prawem kanonicznym będzie to jeden z poniższych sądów:

1.    trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte;

2. trybunał miejsca, w którym jedna ze stron lub obie strony mają stałe lub tymczasowe zamieszkanie;

3.    trybunał miejsca, w którym faktycznie trzeba będzie zebrać większość materiału dowodowego.

 W praktyce sprawa najczęściej toczy się przed Sądem Kościelnym właściwym dla  miejsca zawarcia małżeństwa lub miejsca stałego lub tymczasowego zamieszkania jednej ze stron procesowych. 

Określając podstawę prawną na podstawie, której będzie toczył się proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa warto skorzystać z pomocy kompetentnej osoby znającej prawo kanoniczne. Opisując fakty i dowody, które naszym zdaniem przyczyniły się do nieważności małżeństwa warto skupić się na konkretach. Trzeba zaznaczyć, że prawo kanoniczne w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa dopuszcza następujące dowody:

1.    oświadczenia stron;

2.    dowód z dokumentów;

3.    zeznania świadków;

4.    opinie biegłych;

5.    wizja lokalna;

6.    oględziny sądowe;

7.    domniemania.

  

Do obligatoryjnych elementów skargi powodowej należy również jej podpisanie przez powoda lub jego pełnomocnika ze wskazaniem dnia, miesiąca i roku oraz adresu do doręczeń. Skarga powodowa powinna także określać stałe lub tymczasowe miejsce zamieszkania strony pozwanej.

Osoby, które wykażą swoją trudną sytuację materialną mogą uzyskać całkowite lub częściowe zwolnienie od kosztów sądowych oraz bezpłatną pomoc prawną.

Mam nadzieję, że powyższe informacje okażą się pomocne. Jeśli macie ochotę  o coś zapytać zapraszam do kontaktu. Razem wyjaśnimy wszystkie niejasności :).

Czy istnieje rozwód kościelny?

W ostatnim czasie bardzo często słyszymy takie pojęcia jak rozwód kościelny i unieważnienie ślubu kościelnego. Należy zaznaczyć, że rozwód i unieważnienie małżeństwa to procedury mające zastosowanie w prawie rodzinnym.

Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym jeśli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia  każde z nich może żądać rozwiązania zawartego małżeństwa przez rozwód. Jeśli zostanie wytoczone powództwo małżeństwo zostanie rozwiązanie od momentu określonego w wyroku.

Procedurą określoną przez prawo rodzinne jest również unieważnienie małżeństwa. Sąd unieważnia małżeństwo jeśli zostanie wytoczone powództwo i zaistnieją przyczyny określone ustawą. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy określa następujące przyczyny i przeszkody małżeńskie, które mogą spowodować unieważnienie małżeństwa:

•          wiek (mniej niż 18 lat),

•          ubezwłasnowolnienie całkowite,

•          choroba psychiczna,

•          bigamia,

•          pokrewieństwo (w linii prostej oraz rodzeństwo),

•          powinowactwo (w linii prostej),

•         przysposobienie. 

Ponadto małżeństwo może być unieważnione z powodu zaistnienia wad oświadczenia woli oraz nieprawidłowo sporządzonego pełnomocnictwa w przypadku zawierania małżeństwa przez pełnomocnika. Jeśli małżeństwo zostanie unieważnione przez sąd wywołuje to takie same skutki jak rozwód. Należy przy tym pamiętać, że małżonek, który wiedział o istnieniu przeszkody i zawarł małżeństwo w złej wierze jest traktowany jako winny rozkładowi pożycia.

     W Kościele katolickim nie istnieje zatem procedura rozwodu kościelnego ani unieważnienia ślubu kościelnego. Prawo kanoniczne w określonych sytuacjach przewiduje możliwość przeprowadzenia procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa. Należy wskazać, że istnieją trzy rodzaje przesłanek umożliwiające stwierdzenie nieważności małżeństwa:

1) przeszkody małżeńskie - brak wymaganego prawem wieku, impotencja, pozostawanie we wcześniej zawartym związku małżeńskim, różnica religii, święcenia, złożenie wieczystego publicznego ślubu czystości w instytucie zakonnym, uprowadzenie, małżonkobójstwo, pokrewieństwo, powinowactwo, przyzwoitość publiczna oraz pokrewieństwo prawne;

2)    wady zgody małżeńskiej – brak wystarczającego używania rozumu, poważny brak rozeznania oceniającego, niezdolność do podjęcia i wypełnienie istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, brak wystarczającej wiedzy o małżeństwie, błąd co do osoby lub jej istotnego przymiotu, podstęp, symulacja zgody małżeńskiej całkowita lub częściowa, warunek, przymus oraz bojaźń;

3)   brak formy kanonicznej – małżeństwo powinno być zawierane wobec ordynariusza miejsca lub proboszcza albo wobec kapłana delegowanego przez jednego z nich a także dwóch świadków.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest procesem pisemnym. Rozpoczyna go wniesienie przez stronę  skargi powodowej odpowiednika pozwu w prawie świeckim.

Sądem właściwym do rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest:

1.    trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte;

2. trybunał miejsca, w którym jedna ze stron lub obie strony mają stałe lub tymczasowe zamieszkanie;

3.    trybunał miejsca, w którym faktycznie trzeba będzie zebrać większość materiału dowodowego.

Podsumowując należy jeszcze raz podkreślić, że w Kościele katolickim nie istnieje rozwód kościelny ani unieważnienie ślubu kościelnego. Jedyną procedurą przewidzianą w prawie kanonicznym jest stwierdzenie nieważności małżeństwa, które z wyżej opisanych przyczyn nigdy nie zaistniało.

Jeśli macie jakieś pytania zapraszam do kontaktu ze mną w komentarzach. Chętnie wyjaśnię wszystkie wątpliwości :)