czwartek, 5 maja 2016

Jak rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Jeśli odwiedzacie mojego bloga co mnie bardzo cieszy pewnie zastanawiacie się w jaki sposób rozpocząć proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Po pierwsze musi zaistnieć podstawa prawna. Prawo kanoniczne przewiduje trzy rodzaje przesłanek na podstawie, których może być stwierdzona nieważność małżeństwa:

1.    z powodu istnienia przeszkody zrywającej, od której nie uzyskano dyspensy;
2.    wskutek braków dotyczących zgody małżeńskiej - istnieje tu szereg różnych okoliczności;
3.    poprzez niezachowanie odpowiedniej formy zawarcia małżeństwa.

Jeśli okaże się, że istnieje przesłanka do stwierdzenia nieważności małżeństwa kolejnym krokiem będzie napisanie skargi powodowej i wniesienie jej do właściwego Sądu Kościelnego.

Skarga powodowa jest pismem rozpoczynającym proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Warto zadbać o to, żeby była sporządzona w staranny sposób. W tym celu można skorzystać z pomocy prawnika kanonisty lub innej osoby np. księdza znającego prawo kanoniczne.

Skarga powodowa skierowana do Sądu Kościelnego powinna zawierać następujące elementy:

1.    określać sąd do jakiego jest wnoszona;
2.    wskazywać podstawę prawną, na której opiera się powód oraz przytaczać przynajmniej ogólnie fakty i dowody na poparcie swoich roszczeń;
3.    być podpisana przez powoda lub jego pełnomocnika, ze wskazaniem dnia, miesiąca i roku jak również miejsca zamieszkania powoda i jego pełnomocnika albo miejsca pobytu oznaczonego przez nich do odbioru akt;
4.    wskazywać stałe lub tymczasowe miejsce zamieszkania strony pozwanej.

W tym miejscu należy zatrzymać się nad bardzo ważną sprawą jaką jest właściwość sądu do wniesienia skargi powodowej. Zgodnie z prawem kanonicznym będzie to jeden z poniższych sądów:

1.    trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte;
2. trybunał miejsca, w którym jedna ze stron lub obie strony mają stałe lub tymczasowe zamieszkanie;
3.    trybunał miejsca, w którym faktycznie trzeba będzie zebrać większość materiału dowodowego.

 W praktyce sprawa najczęściej toczy się przed Sądem Kościelnym właściwym dla  miejsca zawarcia małżeństwa lub miejsca stałego lub tymczasowego zamieszkania jednej ze stron procesowych. 
Określając podstawę prawną na podstawie, której będzie toczył się proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa warto skorzystać z pomocy kompetentnej osoby znającej prawo kanoniczne. Opisując fakty i dowody, które naszym zdaniem przyczyniły się do nieważności małżeństwa warto skupić się na konkretach. Trzeba zaznaczyć, że prawo kanoniczne w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa dopuszcza następujące dowody:

1.    oświadczenia stron;
2.    dowód z dokumentów;
3.    zeznania świadków;
4.    opinie biegłych;
5.    wizja lokalna;
6.    oględziny sądowe;
7.    domniemania.
  
Do obligatoryjnych elementów skargi powodowej należy również jej podpisanie przez powoda lub jego pełnomocnika ze wskazaniem dnia, miesiąca i roku oraz adresu do doręczeń. Skarga powodowa powinna także określać stałe lub tymczasowe miejsce zamieszkania strony pozwanej.

Osoby, które wykażą swoją trudną sytuację materialną mogą uzyskać całkowite lub częściowe zwolnienie od kosztów sądowych oraz bezpłatną pomoc prawną.

Mam nadzieję, że powyższe informacje okażą się pomocne. Jeśli macie ochotę  o coś zapytać zapraszam do kontaktu. Razem wyjaśnimy wszystkie niejasności :).


poniedziałek, 2 maja 2016

Czy istnieje rozwód kościelny?




W ostatnim czasie bardzo często słyszymy takie pojęcia jak rozwód kościelny i unieważnienie ślubu kościelnego. Należy zaznaczyć, że rozwód i unieważnienie małżeństwa to procedury mające zastosowanie w prawie rodzinnym.

Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym jeśli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia  każde z nich może żądać rozwiązania zawartego małżeństwa przez rozwód. Jeśli zostanie wytoczone powództwo małżeństwo zostanie rozwiązanie od momentu określonego w wyroku.

Procedurą określoną przez prawo rodzinne jest również unieważnienie małżeństwa. Sąd unieważnia małżeństwo jeśli zostanie wytoczone powództwo i zaistnieją przyczyny określone ustawą. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy określa następujące przyczyny i przeszkody małżeńskie, które mogą spowodować unieważnienie małżeństwa:

  •          wiek (mniej niż 18 lat),
  •          ubezwłasnowolnienie całkowite,
  •          choroba psychiczna,
  •          bigamia,
  •          pokrewieństwo (w linii prostej oraz rodzeństwo),
  •          powinowactwo (w linii prostej),
  •         przysposobienie. 

Ponadto małżeństwo może być unieważnione z powodu zaistnienia wad oświadczenia woli oraz nieprawidłowo sporządzonego pełnomocnictwa w przypadku zawierania małżeństwa przez pełnomocnika. Jeśli małżeństwo zostanie unieważnione przez sąd wywołuje to takie same skutki jak rozwód. Należy przy tym pamiętać, że małżonek, który wiedział o istnieniu przeszkody i zawarł małżeństwo w złej wierze jest traktowany jako winny rozkładowi pożycia.

     W Kościele katolickim nie istnieje zatem procedura rozwodu kościelnego ani unieważnienia ślubu kościelnego. Prawo kanoniczne w określonych sytuacjach przewiduje możliwość przeprowadzenia procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa. Należy wskazać, że istnieją trzy rodzaje przesłanek umożliwiające stwierdzenie nieważności małżeństwa:

1) przeszkody małżeńskie - brak wymaganego prawem wieku, impotencja, pozostawanie we wcześniej zawartym związku małżeńskim, różnica religii, święcenia, złożenie wieczystego publicznego ślubu czystości w instytucie zakonnym, uprowadzenie, małżonkobójstwo, pokrewieństwo, powinowactwo, przyzwoitość publiczna oraz pokrewieństwo prawne;
2)    wady zgody małżeńskiejbrak wystarczającego używania rozumu, poważny brak rozeznania oceniającego, niezdolność do podjęcia i wypełnienie istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, brak wystarczającej wiedzy o małżeństwie, błąd co do osoby lub jej istotnego przymiotu, podstęp, symulacja zgody małżeńskiej całkowita lub częściowa, warunek, przymus oraz bojaźń;
3)   brak formy kanonicznej – małżeństwo powinno być zawierane wobec ordynariusza miejsca lub proboszcza albo wobec kapłana delegowanego przez jednego z nich a także dwóch świadków.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest procesem pisemnym. Rozpoczyna go wniesienie przez stronę  skargi powodowej odpowiednika pozwu w prawie świeckim.

Sądem właściwym do rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest:

1.    trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte;
2. trybunał miejsca, w którym jedna ze stron lub obie strony mają stałe lub tymczasowe zamieszkanie;
3.    trybunał miejsca, w którym faktycznie trzeba będzie zebrać większość materiału dowodowego.

Podsumowując należy jeszcze raz podkreślić, że w Kościele katolickim nie istnieje rozwód kościelny ani unieważnienie ślubu kościelnego. Jedyną procedurą przewidzianą w prawie kanonicznym jest stwierdzenie nieważności małżeństwa, które z wyżej opisanych przyczyn nigdy nie zaistniało.


Jeśli macie jakieś pytania zapraszam do kontaktu ze mną w komentarzach. Chętnie wyjaśnię wszystkie wątpliwości :)




Instagram @swiatprawniczek

Zapraszamy wszystkich na nasz wspólny kancelaryjny profil na instagramie  https://www.instagram.com/swiatprawniczek/?hl=pl Zapewniamy, że ...