Zeznania
świadków obok dokumentów stanowią jeden z najczęściej
spotykanych dowodów w procesie stwierdzenia nieważności
małżeństwa.
Na
wstępie należy podkreślić, że obowiązek zaproponowania
świadków spoczywa na stronie inicjującej proces (stronie
powodowej). Osoba rozpoczynająca kościelny proces
stwierdzenia nieważności małżeństwa ma obowiązek wykazać, że
małżeństwo przez nią zawarte jest nieważne. Jeśli strona
pozwana zaproponuje do procesu nowy tytuł wówczas, to
również ona jest zobowiązana do przedstawiania w sądzie swoich
świadków.
W
procesie kościelnym obowiązuje zasada, że jeden świadek nie jest
wystarczający. Choć od tej zasady pojawiają się oczywiście
wyjątki. Najlepszym rozwiązaniem jest zaproponowanie około 4
świadków. Zwykle lista
świadków jest przedstawiana sądowi wraz ze skargą powodową.
Warto przy tym wskazać okoliczności odnośnie, których świadek ma
zostać przesłuchany. Strona pozwana zwykle proponuje swoich
świadków w odpowiedzi na skargę powodową. Strony mogą
przedstawiać nowe dowody w tym świadków, aż do momentu
zakończenia postępowania dowodowego.
Strona
musi dokładnie zastonowić się kto może potwierdzić treść
wniesionego przez nią pozwu i czy świadek posiada niezbędną
wiedzę w tym zakresie. Nie ma sensu podawać na świadka kogoś kto
nie posiada niezbędnej wiedzy. Dobrym świadkiem jest osoba, która
znała stronę jeszcze w okresie przedślubnym.
Do pożądanych świadków należy również osoba, która wiedzę
o małżeństwie stron czerpie z własnych obserwacji.
Odpowiednim świadkiem jest także osoba, która wiedzę o
małżeństwie stron uzyskała w tzw. okresie
niepodejrzanym czyli
w czasie kiedy strony były jeszcze ze sobą w bliskich i dobrych
relacjach.
Kto
zatem może być świadkiem?
Zwykle
prosi się o przesłuchanie członków rodziny i znajomych. Strona
powinna jednak unikać powoływania świadków wyłącznie z nią
związanych. Szczególnie w sytuacji gdy brak jest innych dowodów na
potwierdzenie treści zawartej w skardze powodowej. Oczywiście
bardzo wskazane jest żeby również strona pozwana powoła swoich
świadków i inne dowody. W sytuacji kiedy tego nie zrobi sąd aby
uniknąć zarzutu jednostronności procesu może to zrobić z urzędu.
Na
koniec warto jeszcze dodać kto nie
może być świadkiem:
duchowni
w odniesieniu do tego co im przekazano z racji sprawowania św.
posługi, urzędnicy państwowi, lekarze, położne, adwokaci
notariusze i inni zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej lub
urzędowej, także z racji udzielania porady;
Strona
lub strony mogą jednak zwolnić z tej tajemnicy w zakresie materii,
która dotyczy ich osoby na użytek zeznań w procesie.
-
świadkiem nie może być również osoba, która obawia się, że
przez jej zeznania zniesławienia dozna jej małżonek, krewni lub
powinowaci.
Warto dokładnie zastanowić się nad tym kogo podamy na świadka. Zeznania świadków mają bowiem bardzo często kluczowe znaczenie dla wyniku procesu.