W
dzisiejszym kosmopolitycznym świecie przy nieograniczonej możliwości
do podróżowania często zdarza się tak, że osoba wyznania
katolickiego spotyka osobę innego wyznania i postanawia zawrzeć z
nią związek małżeński. Wszystko byłoby pięknie gdyby nie fakt,
że czasem takie związki ze względu na różnice kulturowe i
wyznaniowe szybko się rozpadają. Dochodzi do orzeczenia rozwodu w
Sądzie i pojawia się pytanie co dalej? W świetle prawa
kanonicznego takie małżeństwo pomimo wyroku rozwodowego wciąż
jest ważne.
Pojawia
się zatem pytanie czy istnieje możliwość stwierdzenia
nieważności małżeństwa zawartego z muzułmaninem?
Bardzo
pomocnym w odpowiedzi na to pytanie może być wyrok Sądu
Metropolitalnego w Katowicach (zob. „Wyrok
Sądu Metropolitalnego w Katowicach z 12.03.1999 r.
z tytułu podstępnego wprowadzenia w błąd („małżeństwo
muzułmanina)”,
Ius Matrimoniale).
Stan
faktyczny w sprawie przedstawiał się w sposób następujący. Polka
i Tunezyjczyk poznali się Londynie. Zwarli małżeństwo w Polsce po
7 miesiącach znajomości. Przed ślubem Polka uzyskała od
muzułmanina zapewnienie,
że nie będzie sprawiał problemów w wychowaniu potomstwa w wierze
katolickiej. Niestety
po ślubie zaczęły się problemy. Małżonek sprzeciwiał się
ochrzczeniu ich wspólnego dziecka oraz był przeciwny aby matka wraz
z dzieckiem uczestniczyli w praktykach religijnych. Oświadczył
ponadto, że nie zamierza dotrzymać złożonego przed ślubem
zapewnienia dotyczącego wychowania potomstwa w wierze katolickiej,
ponieważ w jego religii to ojciec decyduje o przynależności
religijnej dzieci. Wobec narastających konfliktów na tle kulturowym
i religijnym doszło do rozwodu stron.
Złożono
również skargę o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Sąd
Metropolitalny w Katowicach jako podstawę prawną do wyroku w
przedmiotowej sprawie wskazał kan. 1098 KPK:
kto
zawiera małżeństwo, zwiedzony podstępem,
dokonanym dla uzyskania zgody małżeńskiej, a
dotyczącym jakiegoś przymiotu drugiej strony, który ze swej natury
może poważnie zakłócić wspólnotę życia małżeńskiego,
zawiera je nieważnie.
Jak
podkreślił Sąd Metropolitalny w wyroku muzułmanin nie
miał prawa złożyć ważnie takiego oświadczenia, ponieważ
posiadał on przekonanie, że jest osobą decydującą w sprawie
przyznależności religijnej ich dziecka. Fakt ten
został przed małżonką zatajony co jest równoznaczne z podstępem
dla uzyskania zgody małżeńskiej.
Na
koniec warto podkreślić, że istnieje również możliwość
orzeczenia stwierdzenia nieważności takiego małżeństwa
wykorzystując inne podstawy prawne np. kan. 1095 nr 3.
W
przypadku pytań i wątpliwości zapraszam do wpisywania w
komentarzach, na wszystkie bardzo chętnie odpowiem.