Tak obecnie jest to możliwe. W
dniu 8 grudnia 2015 roku weszło w życie motu
proprio Mitis Iudex Dominus Iesus wydane przez Papieża Franciszka. Dokument wprowadził bardzo
istotne zmiany do kanonicznego procesu stwierdzenia nieważności małżeństwa.
Największą nowością jest
skrócony proces stwierdzenia nieważności małżeństwa, który w przypadku
zaistnienia określonych prawem przesłanek może potrwać tylko 45 dni. Okoliczności kwalifikujące sprawę do szybszego procesu są określone w art. 14 Zasad proceduralnych w sprawach o
stwierdzenie nieważności małżeństwa dołączonych do Mitis
Iudex Dominus Iesus i są one
następujące:
– brak wiary, który może prowadzić do
symulacji konsensu lub błędu determinującego wolę,
– krótki czas pożycia małżeńskiego,
– aborcja dokonana dla uniknięcia zrodzenia potomstwa,
– pozostawanie w relacji pozamałżeńskiej w
czasie zawierania małżeństwa lub wkrótce po ślubie,
– podstępne zatajenie bezpłodności, poważnej
choroby zakaźnej, potomstwa z wcześniejszego związku lub pozbawienia wolności,
– zawarcie małżeństwa z przyczyny całkowicie
obcej życiu małżeńskiemu lub wynikające z nieoczekiwanej ciąży kobiety,
– użycie przemocy fizycznej w celu wymuszenia
konsensu,
– choroba psychiczna potwierdzona dokumentacją
medyczną.
Warto jednak zaznaczyć, że aby sprawa została skierowana do 45 dniowego
procesu nie wystarczy zaistnienie jednej z wyżej przedstawionych okoliczności.
Dodatkowo musi istnieć kodeksowa podstawa do stwierdzenia nieważności
małżeństwa np.: niezdolność do podjęcia i wypełnienia obowiązków małżeńskich z
przyczyn natury psychicznej.
Wyrok w procesie skróconym jest podpisany
przez biskupa. Druga strona musi wyrazić zgodę na wniesienie skargi powodowej,
chyba że jest ona wnoszona przez obojga małżonków.
Ważną zmianą jest również rozszerzenie
właściwości sądowej. Przed nowelizacją właściwym sądem do wniesienia skargi
powodowej był trybunał zawarcia
małżeństwa oraz miejsca zamieszkania strony pozwanej. Skorzystanie z innej
właściwości było możliwe po spełnieniu dodatkowych przesłanek. Obecnie skargę
powodową można wnieść również to trybunału
miejsca zamieszkania strony powodowej.
Ostatnią bardzo ważną zmianą zasługującą na szczególne podkreślenie jest
zniesienie drugiej instancji z urzędu w
przypadku stwierdzenia nieważności małżeństwa. Będzie to skutkowało tym, że
jeśli w pierwszej instancji zostanie stwierdzona nieważność małżeństwa akta nie
będą przesyłane do II instancji, chyba że jedna ze stron wniesie apelację.
Jeśli apelacja nie wpłynie wyrok po
upływie terminu do jej wniesienia stanie się prawomocny i będzie podlegał
wykonaniu. Ta zmiana spowoduje, że sprawy o stwierdzenie nieważności małżeństwa
(zwane błędnie unieważnieniem małżeństwa) będą toczyły się dużo szybciej.
Strony w procesie skróconym podobnie
jak w zwykłym mogą być reprezentowane przez adwokata.
Ten komentarz został usunięty przez autora.
OdpowiedzUsuń