Podejmując decyzję o
rozstaniu, dwoje ludzi staje przed wyborem złożenia wniosku o separację lub
rozwód. W związku z
tym, należy zadać sobie pytanie: która instytucja będzie dla nas
korzystniejsza? Aby móc jak najlepiej zadecydować poniżej znajdziecie Państwo
krótkie przedstawienie wyżej wspomnianych instytucji.
Osoby, które nie chcą
podejmować decyzji o rozwodzie, a jednocześnie nie widzą szans na dalsze
wspólne życie, mogą zdecydować się na separację. Taka decyzja będzie najlepsza w
sytuacji, kiedy jesteśmy przekonani, że chcemy się z małżonkiem rozstać, ale
nie chcemy się rozwodzić. Separacja nie rozwiązuje węzła małżeńskiego, a
jedynie powoduje zawieszenie istnienia małżeństwa. Często uważa się, że
separacja jest stanem przejściowym, który pozwala małżonkom na przemyślenia,
które mogą służyć naprawieniu relacji łączącej dwoje ludzi w małżeństwie. Z
prawnego punktu, separacja skutkuje sądową regulacją rozłączenia małżonków. Następuje to poprzez wydanie przez sąd orzeczenia.
Warto jednak pamiętać, że orzeczenie takie może zapaść tylko na skutek
ustalenia przez sąd, że pożycie małżeńskie dwojga ludzi uległo zupełnemu
rozkładowi. Co oznacza zupełny rozkład
pożycie małżeńskiego?
Oznacza
to, że pomiędzy małżonkami ustały więzi natury:
1. psychicznej,
2. fizycznej,
3. ekonomicznej.
Aby uzyskać orzeczenie o separacji
wystarczy udowodnić tylko jedną przesłankę, którą jest zupełny rozkład pożycia
małżeńskiego. Warto
pamiętać, że w odróżnieniu od rozwodu z wnioskiem o separację może wystąpić również małżonek z którego winy
nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego.
Sąd
orzekając o separacji bierze pod uwagę, czy wskutek tego orzeczenia nie
ucierpią małoletnie dzieci oraz czy separacja ta jest zgodna z zasadami
współżycia społecznego.
Jeżeli sąd stwierdzi istnienie którejkolwiek z wcześniej wymienionych
przesłanek- nie nastąpi orzeczenie o separacji, ponieważ zgodnie z Kodeksem
rodzinnym i opiekuńczym jest ono niedopuszczalne.
W sytuacji, kiedy
jesteśmy zdecydowani na rozwód należy sobie zdać sprawę z tego, że jest to
wyrok ostateczny i nieodwracalny.
Oznacza to, że rozwód jest wyrokiem sądu, który reguluje rozwiązanie
małżeństwa. Po orzeczeniu takiego wyroku nie ma możliwości przywrócenia
małżeństwa z powrotem. Rozwód jest orzekany po spełnieniu przez
zainteresowanych dwóch przesłanek. Pierwsza z nich to zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, natomiast druga przesłanka
świadczy o jego trwałym charakterze.
Zupełny rozkład małżeństwa charakteryzuje się ustaniem więzi:
1. duchowej,
2. fizycznej,
3. materialnej.
Natomiast
trwały charakter rozpadu pożycia
małżeńskiego oznacza, że pomiędzy małżonkami niemożliwe stało się
odtworzenie i przywrócenie więzi duchowej, fizycznej i materialnej.
Dla
określenia trwałości rozpadu małżeństwa, przyjmuje się okresy czasu które
świadczą o niemożności dalszego, wspólnego życia oraz odbudowania więzi
łączących małżeństwo. Warto pamiętać, że rozwód jest niedopuszczalny na wniosek
osoby, z której winy nastąpił trwały i zupełny rozkład małżeństwa.
Pomiędzy rozwodem a
separacją zachodzą różnice, charakteryzujące odmienność powyższych instytucji.
Pierwszą, istotną różnicą miedzy separacją a
rozwodem jest możliwość zawarcia nowego związku małżeńskiego. Po orzeczeniu
przez sąd rozwodu, małżonkowie mają prawo do zawarcia nowego małżeństwa,
natomiast po orzeczeniu separacji taka możliwość nie istnieje. Związane jest to
z istnieniem faktu, że „stare małżeństwo”, w świetle polskiego systemu
prawnego, w dalszym ciągu wywiera skutki prawne.
Drugą różnicą jest fakt, że teoretycznie
łatwiej jest uzyskać orzeczenie o separacji, ponieważ należy spełnić tylko
jeden warunek, którym jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. W przypadku rozwodu
należy również udowodnić, że oprócz zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego,
jego charakter jest trwały i uniemożliwiający podjęcie dalszego wspólnego
życia.
Trzecią, zasadniczą różnicą jest to, że
małżonkowie po uzyskaniu orzeczenia separacji są wzajemnie obowiązani do
udzielania sobie pomocy jeżeli wymagają tego względy słuszności, co w przypadku
rozwodu nie obowiązuje. Wraz z wyrokiem rozwodowym zanika wzajemny obowiązek
pomocy.
Po czwarte, dość istotną kwestią jest obowiązek płacenia
alimentów. Jest to sytuacja dość odmienna w tych dwóch sytuacjach prawnych. W
przypadku orzeczenia rozwodu obowiązek płacenia alimentów małżonkowi rozwiedzionemu
istnieje przez 5 lat lub dłużej (w szczególnie uzasadnionych przypadkach),
natomiast w trakcie separacji ustawodawca nie przewidział żadnych ograniczeń
czasowych.
Warto
pamiętać, że sąd może znieść separację. W przypadku orzeczenie o rozwodzie jest
to niemożliwe, ponieważ to orzeczenie jest ostateczne i nieodwracalne.
Koszty, jakie
należy ponieść w przypadku separacji czy rozwodu są do siebie podobne,
jednakże może się zdarzyć, że separacja okaże się postępowaniem tańszym niż
rozwód. Co do zasady opłata sądowa o rozwód i separację wynosi 600 zł,
natomiast w przypadku gdy o separację zgodnie wnoszą małżonkowie koszt wynosi
100 zł.
Jeszcze
jedną ważną kwestią, o której należy
wspomnieć, jest zmiana nazwiska w
tych dwóch przypadkach. W przypadku separacji
zmiana nazwiska jest niemożliwa. Możliwość taka występuje przy orzeczeniu o rozwodzie. W takiej sytuacji wystarczy
złożyć stosowne oświadczenie kierownikowi stanu cywilnego w ciągu trzech
miesięcy od uprawomocnienia się wyroku o rozwodzie o chęci wrócenia do
poprzedniego nazwiska.
Powyższe
przedstawienie instytucji separacji i rozwodu ma za zadanie wskazanie różnic
pomiędzy nimi oraz ułatwienie podjęcia decyzji w kwestii złożenia odpowiedniego
wniosku do sądu.
